MIBUNGA ang todo-paningkamot sa probinsyal nga panggamhanan sa Davao del Norte kauban ang Panabo City ug ang mga opisyales sa barangay Cagangohan kay wala mikaylap ang sakit sa baboy nga African Swine Fever (ASF).
Kahinumduman nga sa pagdeklarar niadtong Hulyo 20 (Lunes) nga nakasulod na ang ASF sa maong barangay, diha-diha nga gimando ni Gobernador (Kuya Gob) Edwin I. Jubahib ang kusganong lakang pinaagi sa pag-lockdown sa tibuok Cagangohan. Walay gitugotan nga makasulod o’ mogawas nga buhi o mga produkto sa karneng baboy.
Gawas sa pag-kwarentinas sa maong lugar, gipasabot sab ni Kuya Gob ngadto sa mga residente labi na sa mga tag-iya sa apektadong binuhi nga gikinahanglan gayod ang estriktong pagsunod sa kwarentinas aron dili mokaylap ang sakit uban ang pagbayad (indemnification) sa gi-pamatay (culled) nga mga hayop.
“Hopefully ma-contain ug di na motabok sa ubang barangay. Sa karon naka-cordon gihapon ang area basin naay wala nakuha sa de-population; ang surveillance continuous gawas didto sa half-kilometer radius aron mahibal-an gyod ug mitabok ba,” matod ni Dr. Rommel Montiel nga mao ang OIC sa DavNor Provincial Veterinary Office (PVO).
Hangtod ning pagsulat wala pa sab mohatag ug opisyal nga pamahayag ang opisina kung unsa gyod ang hinungdan. Hinuon nagduda si Dr. Montiel nga ang mga “gipakaon” ang hinungdan sa sakit sanglit iyang nakita ang daghang lamaw (swill) o mga sobra-sobrang pagkaon nga kasagaran niini gi-kolekta gikan sa mga balay, carenderia o’ mga kan-anan.
“Actually wala pa nagpagula ug official statement ang Panabo kung unsa gyod ang possible cause. Naa sila’y back-tracing ug forward-tracing sa kaso. Pero akoang suspicion is kadtong pagpakaon ug lamaw despite sa atoang intensive nga IEC nga dili una magpakaon ug lamaw. Mao lang pod ang among suspetsa,” pagduda sa beterinaryo sanglit nakita niya kini dihang mihimo sila’g inspeksyon niadtong Hulyo 23.
Walay kumpyansa, gipakusgan pa ang mga quarantine checkpoints (entry ug exit points), gipakusgan sab ang pagpanghatag ug Information, Education and Communication (IEC) materials uban ang panawagan sa DavNor PVO nga dili gyod una mopakon ug lamaw hinuon himoong estrikto ang ilang bio-security measures (disinfection, foot bath) ilabina sa mga nagbuhi ug baboy.
Hangtod ning pagsulat miabot ug 222 ka mga baboy ang gi-pamatay gikan sa 59 ka mga backyard hog raisers samtang miabot ug sobra P1.77 milyones ang gibayad ngadto sa mga tag-iya. Nag-amotay ang Department of Agriculture, DavNor Provincial Government ug Panabo City aron matabangan ang mga apektado sa ASF.
