MAGSILBING “tulay” ang flagship program ni Gobernador Kuya Gob Edwin Jubahib nga DavNor KAwsa sa AGrikulturA ug PAnginabuhian sa barangaY (KAAGAPAY) tali sa gagmay’ng mag-uuma ug merkado.

Kini ang gipasabot pag-ayo sa team nga naglibot sa tanang 11 ka Davao del Norte LGUs atol sa Roadshow nga gisugdan Myerkoles Agosto 12-19.

Atol sa ‘Question and Answer’ portion kasagaran na nga ipangutana sa mag-uuma, barangay mga opisyales sa lungsod ang presyo nga “mobagsak” dihang daghan na kaayo ang produkto.

“Farmers sa Japan tinuod “backbone” sa ilang nasod pero dinhi sa ato ang farmers “bukogon,” ang farmers dili makita labina ang maggu-gulay; nangandoy mi nga dunay bagsakan,” pahungaw ni Charlito Dicdican, mag-uuma’g gulay nga taga-Carcor, New Corella nga nakasinati ug tag P2 matag kilo sa gulay kalabasa.

"Ang DavNor KAAGAPAY alang sa mga micro farmers. Sa pandemya we need to prioritize kinsa tong mas naglisod. . Ang ektarya-ektaryang (tanoman) makatabang pinaagi sa “market information” . . aron dili na magdoble-doble,” pasabot ni KAAGAPAY Technical Working Group (TWG) head Dr. Romulo Tagalo.

Dugang gipasabot sa TWG head nga ang DavNor KAAGAPAY magdesinyo ug Phone Apps ‘market information’ nga magpakita sa mga gitanom sa lain-laing barangay sa probinsya aron dili magsobra ang suplay sa produkto nga maoy hinungdan sa pagbagsak sa presyo. Ang market information magsilbing “mapa” sa TWG aron hatagan ug pahimangno ang mga mag-uuma lakip na ang panginahanglan (need) sa merkado gawas sa probinsya.

Ilabinang gidasig ni Kuya Gob ang mga gagmay’ng mag-uuma nga motanom gayod sanglit dili na lisod ang pagbaligya. Ang bisan usa ka kilo nga produkto paliton sa “komprador” nga gobyerno diha mismo sa ilang barangay sa “gisabotan” nga adlaw.

“ Ang abot sa gagmay’ng pamilya dad-on nato pinaagi sa DavNor KAAGAPAY, gamiton nato ang resources sa gobyerno aron isulod ang gagmay’ng pamilya pinaagi sa supply chain sa gulayan kay karon dako ang panginahanglan sa pagkaon. Ang gobyerno naa sa ‘moral dilemma.’ On one hand gusto niya protektahan ang tawo sa virus ug obligasyon pod sa gobyerno nga pakan-on ang tawo. Mao na nga ang gobyerno na lang ang mitulay sa mga producers ug consumers,” esplikar ni Tagalo.

Ingong gikan sa kapobrehon, ang eksperyensiya ni Gobernador Jubahib ug tungod sa COVID-19 pandemya ang “nagtukmod” sa probinsyal nga gobyerno nga mangita’g pamaagi nga matabangan ang katawhan.

“Tungod sa eksperyensya ni Kuya Gob, tungod sa pandemya napugos ang gobyerno nga maghunahuna ug maayong pamaagi ug mao ni karon ang resulta, ang DavNor KAAGAPAY. Wala mahimugso nga ang gobyerno mopalit ug produkto, tungod kay sa normal, pag-marketing gani private sector gyod na. Ang gobyerno has no business doing business. Ang government must regulate, pero karon kinahanglan gyod ang gobyerno moapil diha sa merkado by giving out funds aron lang gyod mahaw-aw kanang ‘holding the line of poverty’ kay mao ni ang gikinahanglan karon,” dugang pasabot ni Tagalo.

Sa kasamtangan, unang gitutokan sa DavNor KAAGAPAY ang produksyon sa mga gulay samtang gipadagko pa ang mga native manok ug baboy nga pa-alimahan sa mga benepisyaryo. Padayon sab nga giplastar ang market information apps alang sa senemana ug binulan nga assessment sa produksyon ug merkado.

 

 

 

DavNor News