Nasuta sa unom ka bulan nga Psychological First Aid program sa probinsya sugod niadtong Hulyo 2021, pinaagi sa report nga gisumite ni Dra. Rachelle Jan Lobino-Enojada, ang resident psychiatrist sa PLGU Davao del Norte nga dunay dakong panginahanglan sa preventive measure sa pagsiguro sa mental health sa mga empleyado, sama sa Stress Management.

“I recommended actually, we add a stress management. Of course, we are all aware that we are still in the middle of the pandemic and we have to learn to manage stress… So ingon ko nga we should be more on the preventive measure… Stress management is actually a way we can offer to deal with ongoing, address current issues on handling anxiety, mga depression at early on so that it will not go to the clinical level,” saysay ni Dra. Enojada.

Base sa taho gikan Hulyo hantud Setyembre 2021, sa 90 ka personahe nga nakaapil sa Psychological First Aid, kadtong severe ug very severe, ubos lamang sa 10%, nga sumala sa doctor dili kaayo taas. Samtang ang moderate level miabot sa 15-17% kinsa gihatagan og pangunang tambag ug hinanaling pag-atiman aron dili na mosangpot sa severe ug very severe level.

Subay sa polisiya sa Civil Service Commission sa Mental Health alang sa Public Sector, ang probinsyal nga panggamhanan miila sa kamahinungdanon sa maayong panghunahuna diha sa paghatud sa serbisyo publiko. Katambayayong ang Provincial Health Office ug Provincial Economic Enterprise Development Office (PEEDO)- Luntiang Paraiso Regional Rehabilitation Center sa pagmugna sa nasangpit nga programa, gituboy ni Human Resource Development Division Head sa PHRMO, Ms. Michelle Claridad ang kaimportante niini. Matud niya nga kini mahimong regular nga programa sa tibuok tuig alang sa mga opisyales ug mga personahe sa DavNor capitolio.

“For this year, we have reviewed the mental health program and recalibrated it to include the stress management activity in preventing anxiety and depression of the employees. So naa gihapon tay gina-conduct nga session twice in every month. This will be a regular running program. So ang morning session nato, atoa siyang gina-open for stress management. Katong mga empleyado nga gustong mo-attend nga medyo nakita nila nga stress sila, nakaapekto na sa trabaho… Kung makita pud ni Dr. Rachelle among the participants nga medyo severe na ang stress, so she could recommend her/him didto sa psychological first aid which will be conducted pagkahapon pud nga session,” pagsubay sa division head.

Gisugdan niadtong Enero 25, ang unang stress management activity diin ubay-ubay usab nga mga partisipante gikan sa nagkalain-laing departamento ang nitambong. Dunay gipahigayon nga pagpasabot kung unsa gyud ang stress kalabot sa kahimtang sa kaugalingon. Gipailalom usab sila sa usa ka diagnostic test. Dayon gitudloan og mga anti stress strategies sama sa meditation, exercise ug uban pa.

Dako kaayong tabang alang kang Ms. Marianne Martos, usa ka empleyado sa Provincial Social Welfare and Development Office - Women Development Center, ang makaapil sa maong activity.

“Fit kaayo ni siya nga topic sa akong na-assign nga task tungod kay naga-deal mi og children or women, tong mga bata nga na-rape. Tapos, sometimes man gud very stressful pud ang ilahang situation. Ma-absorb nako ang ilahang mga stress sa pakig-deal. So, happy kaayo kaayo ko to be part of this program karon,” malipayong gipausbaw ni Martos ang iyang gibati bisan sa iyahang pagka-person with disability.

“More challenging sa akoang part nga at least bisa’g pwd maka-deal gihapon ko. Tapos thankful gihapon ko nga nakawork ko gihapon diri sa atoang probinsya bisa’g pwd… Trust God, have faith nga tanang mga problema naa gyuy solusyon, sa tanang nahitabo naay rason. Kana mao na ang ginabutang sa akong mind.”

Matag katapusang Martes ug Huwebes sa bulan pagahimoon ang maong programa. Sa buntag, ang stress management activity, ipahigayon didto sa DavNor Pavilion samtang ang Psychological First Aid, pagkahapon, ipahinabo didto sa Bulwagan ng Karunungan, Capitol Compound.

Aron masiguro nga matuman ang minimum health standards, gilimitahan sa 20 ka partisipante ang makaapil sa stress management activity ug tag-lima lang kada session sa 3 ka session sa PFA.

Boluntayo ug dili pinugsanay ang maong lakang apan pwede morekomenda ang mga department heads sa mga opisina kung makita nilang apektado na ang ilang personahe sa stress, anxiety o depresyon. Nagpasalig si Claridad nga tagdon ang mga session uban ang taas nga confidentiality.

“Ang mga empleyado nga gustong mag-avail, gusto mag-attend dapat magpa-confirm daan. Again this is a very important activity sa atoang kaugalingon. Nagapasalamat mi daan, especially sa mga naka-attend na, for stepping up for themselves to beat the anxiety, to beat the depression, to beat loneliness, to beat the grieve especially this time of the pandemic,” padasig ni Claridad.

“Learning to deal with anxiety, learning to deal with stress is very important to make us mentally healthy because truly indeed there is no health without mental health,” panapos ni Dra. Enojada.

 

 

 

DavNor News