MOLUNGTAD PA hangtod sa bulan sa Agosto 2019 ang “weak El Niño” phenomenon.
Kini ang gibutyag ni Bema Tajones, Chief Meteorological Officer sa Davao River Basin Flood Forecasting and Warning Center sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) atol sa Kapihan sa Kapitolyo Huwebes, Abril 25.
Gikumpirma sab sa iyang kaubang Meteorological Officer Raul Montilla nga na-asayn sa Tagum Liboganon Flood Forecasting and Warning Center ang pag-us-us sa lebel sa tubig timaan sa hulaw.
“Karon naa ta sa gitawag nga Weak El Niño. Nag-start February, March ug April, so ikatulo na ka bulan karon nasinati nato ning weak El Niño. Kani siyang atong na-experience karon molangtod pa ni siya base sa mga forecasts gigamit nato sa PAGASA molangtod pa ni siya June, July, August 2019 nga season,” tubag ni Ms. Tajones sa dihang gipangutana kanus-a nagsugog ug hangtod kanus-a molungtad ang nasinating kainit karon.
Midugang hinuon ang Chief Meteorological Officer nga ang “Weak El Niño” dili gayod grabe ang kaiinit.
“Dili pa gyod ni siya mao ang pinakainit dili same sa mga previous El Niño, kining na-eperience nato karon bugnaw pa kay sa previous El Niño.”
Bahin sa pang-agrikultura sa probinsya ilabina ang humay, namatikdan nga gibati na gyod niini ang weak El Niño tungod sa pag-ubos sa abot sa umahan. Hinuon nakatampo sa pag-us-os ang baha niadtong Enero, 2019.
“Adunay na-obserbaran nga mga reduction. . around 7% ang reduction. Pero totally dili pod nato ma-count tungod sa kainiton, epekto pod sa baha nga nahitabo. Dunay dry spell ug drought category level sa atong El Niño. Ang posibleng maapektaran sa dry spell kadtong mitanom labi na gyod naabtan ug Enero. (Bisan) wala lang tong baha, kadtong naabtag Enero seguradong mo-drop gyod,” pasabot ni Davao del Norte Provincial Agriculture Office (PAGRO) Assistant Provincial Department Head Engr. Daryll Ayado labot sa abot sa humay tungod kay ang natanom sa Enero nagkinahanglan pa ug 90 ka adlaw aron madeklarar nga “luwas” sa hulaw.
“Sa pagsugod pa lang gyod sa pronouncement nga naay mahitabo nga El Niño, nagruta na mi ug communications sa mga munisipyo nga mag-submit reports, upat ra gyod ka munisipyo ang nag-submit. So thinking nga wala gyod sila unlike niadtong 1998 ug 1988 grabe ang danyos nato niadto, dunay komprehensibong report, validated gyod to siya,” dugang ni Engr. Ayado nga nagklaro nga ang production report labot sa humay lang ang ilang nabasehan sa pag-ubos.
Kalabot sa ubang DavNor High Value Commercial Crops (HVCC) sama sa saging, cacao, manga, lubi ug uban pa, wala pa’y nadawat nga report ang PAGRO hangtod ning pagsulat.
Hinuon milihok dayon ang probinsyal nga administrasyon ni Gobernador Anthony del Rosario (AGR) aron mamenosan ang epekto sa hulaw pinaagi sa pagpahulam sa 17 ka mobile water pumps, pag-construct ug mga solar-powered water irrigation systems, pagpang-apod-apod ug mga inputs (seeds, fertilizers, fish fingerlings, fish feeds, bio-organic fertilizers, medisina pang-kontrolar sa sakit sa tanom, klase-klaseng prutas) ngadto sa mga apektadong mag-uuma sa hulaw.
