NAGTAMBAYAYONG ang probinsyal nga panggamhanan ug Department of Agriculture –XI nga pataason pa ang produksyon sa kaumahan sa mga mag-uuma sa Davao del Norte.
Matod ni Regional Director DA-XI Engr. Ricardo M. Oñate nga pinaagi sa Farm Mechanization ug syentipikanhong pamaagi mahimong motaas ang produksyon ug kita sa mag-uuma.
“Nagtuo ko nga hangtod ang atong mag-uuma dili magbaligya ug bugas, balik-balik atong problema sa humay. When we talk of mechanization dapat i-clusterize pod nato, i-prioritize pag-validate ang mga coop nga based on area of production, kay basin moabot ang panahon magsinumbagay na ang tractor tungod sa kadaghan; nga dili moubos ug 100 hectares para ma-optimized ang mechanization sa machinery. Dapat naka-anchor didto sa naay galingan para mabaligya sa mag-uuma bugas, dili palay,” matod ni Direktor Oñate nga nakamatikod sa mubong presyo sa palay kumparar sa bugas.
Gibutyag sab ni Bise-gobernador Rey T. Uy ang plano nila ni Gobernador Edwin I. Jubahib nga magpalit ug bakanteng luna diha sa mga rice-producing nga mga lungsod aron magamit sa mga mag-uuma sa pag-proseso sa palay ngadto sa bugas.
“Magpalit ug yuta diha sa rice-producing areas bale 3 ektaryas aron ibutang didto ang drier, bodega, NFA buying station ingon man motorpool equipment alang sa shop ug garahean,” pagbutyag ni Vice Guv Uy nga diha ibutang sa mga lungsod sa New Corella, Asuncion, Sto. Tomas, Carmen, Dujali ug Kapalong.
Labot sa problemang Fusarium Wilt sa saging, ang DavNor LGU mao ang magtagana’g libreng serbisyo sa mga equipments kung gusto nilang mobalik paghumayan samtang ang DA mao sab ang maghatag sa mga planting materials ug himoong model farm para apil na ang abono.
Di pa lang dugay, nahimong benepisyaryo ang DavNor sa mga solar-powered irrigation projects sa DA nga nabutang sa Tagum, New Corella, Semong (Kapalong) ug Asuncion nga planong himoon ang pagpatubo ug pag-proseso ug pagkaon para sa mga binuhing hayop.
“Fodder-type nga pakaon. . . Ang fodder mora’g tugi, paturokon ang mais 14 days para ipakaon sa itik, pabo, manok, kanding, baka, kabaw. Sustansya na, ang isa ka kilo mahimong 7 kilos nga pakaon. I-adopt nato na sa naay solar-powered irrigation,” matod sa DA direktor.
Gisugyot sab ni Direktor Oñate nga ang Multiplier farm dapat tapad gyod, separado ang pasture area ug kinahanglang maghimo ug kaugalingong pakaon sa mga binuhing hayop.
“Dapat di magbulag ang Livestock ug Corn Program. The moment dili ka magbuhat ug kaugalingong feeds, lisod kaayo moangat ta. Kay ngano? Tanang component sa feeds pwede man nato itanom. Sorghum, mais, soya, corn-based man gyod na. So it’s a matter of feedmill ginagmay,” dugang sa DA direktor nga
Gawas sa humay ug saging, plano sab karon sa DavNor nga mangita ug breeding areas nga mga 20-30 ektaryas alang sa pagbuhi ug kanding ingon man carabao.
